ΠΗΓΗ ΣΑΡΙΖΑ

Η μια είσοδος του ξενοδοχείου μας, είναι μόλις 1 μέτρο από τη διάσημη πηγή Σάριζα, με το ξεχωριστό νερό γνωστό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.

Η πηγή Σάριζα στα Αποίκια, είναι μια ιαματική υδάτινη πηγή, για ποσιμοθεραπεία και θεραπεύει τη νεφρολιθίαση και τη ψαμμίαση. Αξίζει να αναφέρουμε τι γράφεται για την πηγή στο βιβλίο του Δ. Μουστάκα Η ΣΑΡΙΖΑ ΤΗΣ ΑΝΔΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΨΕΩΣ το 1928:
«Το ύδωρ τούτο ως εκ της διαλυτικότητας, την οποία ασκεί επί των διαφόρων του οργανισμού αλάτων, ιδία δε των ουρικών και ανθρακικών και ως εκ της μεγάλης διουρήσεως, ην προκαλεί, ενεργεί κυρίως και κατ’ εξοχήν επί της ψαμμιάσεως και λιθιάσεως των νεφρών και της λιθιάσεως έτι της κύστεως, καθό διαλύον μεν και παρασύρον και ψάμμον και λιθίδιαν, αποκαθαίρον δ’ ούτω και νεφρούς και ουρητήρας και κύστιν και ουρήθραν. Δια του ύδατος τούτου οι της ψαμμιάσεως κολικοί των νεφρών πόνοι καταπαύονται, επέρχεται η διούρησις άμμου κυρίως ερυθράς άνευ πόνων άφθονος αφθονωτέρα το ποιον κατά πολύ της εκάστοτε αποβαλλομένης δια των ούρων πρότερον, προτού δηλαδή γίνει χρήσις ύδατος Σαρίζης. Ούτω το ύδωρ τούτο, ως εκ της απεκβολής ταύτης της άμμου, χρησιμεύει και ως προληπτικόν του σχηματισμού των εξ ουρικού οξέος νεφρικών λιθαρίων. Το ύδωρ τούτο ωφελεί και κατά των φλεγμονών και ερεθισμών της κύστεως και της ουρήθρας των εξ αλλοτρίων, ιδία σωμάτων προερχομένων και εξ οιασδήποτε άλλης αιτίας προκαλούμενων. Πλείσται όσαι περιπτώσεις αναφέρονται των χρησιμοποιησάντων το ύδωρ τούτο της Άνδρου και αποβαλόντων δια της ουρήσεως ου μόνον την ψάμμον καθ’ εαυτήν αλλά και λίθους άφθονους από μεγέθους φακής, αραβοσίτου, μέχρι λεπτοκαρύου και ωού περιστέρας. Μεγάλως ωφελεί το ύδωρ τούτο κατά του ύδρωπος του τε ανά σάρκα και του ασκήτου του οθένδήποτε προερχόμενου. Αλλά και επί ίκτερου, του καταρροϊκού κυρίως ενεργεί λίαν λυσιτελώς το ύδωρ της Σαρίζης εις τινάς μαλιστα περιπτώσεις και οριστικήν τούτου θεραπείαν επήνεγκε. Καταφανής είνε ωσαύτως η ωφέλιμος τούτου ενέργεια και επί προσφάτων ορρωδών πλευριτικών εξιδερμάτων καθόσον προάγει την τοσούτον εν τη περιπτώσει ταύτη εκζεζητημένην διούρησιν. Αλλά το ύδωρ τούτο, ως εκ της αφθόνου διουρητικής δυνάμεως και της αραιώσεως της πυκνότητος των ούρων επενεργεί τελεσφόρως και κατά της βλενόρροιας αντικαθιστών ούτω τα προς τούτο διουρητικά φάρμακα. Χορηγείται δ’ επίσης το ύδωρ τούτο και κατά των δυσπεψιών και καταρροϊκών εν γένει του στομάχου παθήσεων ατε συντελούν ως εκ της συστάσεώς του εις ακοπωτέραν της πέψεως κατεργασίαν.»

Με απλά λόγια:
Το νερό της πηγής Σάριζα είναι ιαματικό, εξαιρετικά διουρητικό και χωνευτικό, πλούσιο σε διάφορα μέταλλα. Το 1932 εκδόθηκε βασιλικό διάταγμα για τις ιδιότητές του και αναφέρονται ιδιαίτερα στην καταπολέμηση όλων των νεφρικών παθήσεων και όχι μόνο. Μάλιστα πολλοί γιατροί το πρότειναν ως θεραπεία για όλες τις σχετικές με το ουροποιητικό σύστημα παθήσεις. Μια επιγραφή κοντά στην πηγή αναφέρει επίσης το εξής: Χαίρε ξένε θυμήσου οπότε γυρίσεις στην πατρίδα σου ότι πρώτα την ζωή σου σε μένα οφείλεις.

Μια εκδοχή για το όνομα της πηγής Σάριζα:
Ο θρύλος λέει, ότι ο Πασάς Σαν Ριζάς που ζούσε στο νησί της Εύβοιας, έχασε το φέσι του σ’ ένα ρέμα και το βρήκε σε μια πηγή στο χωριό Αποίκια της Άνδρου. Έτσι η πηγή πήρε το όνομά του. Έτσι σύμφωνα με μια εκδοχή η πηγή Σάριζα συνδέεται με την Εύβοια.

Η πηγή Σάριζα, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, ιδρύθηκε το 1787 με έξοδα και εποπτεία του Μακάριου Πολέμη, αν και η ακριβής ανακαίνιση της μαρμάρινης κρήνης της πηγής παραμένει άγνωστη. Η πηγή χρησιμοποιείται για πάνω 300 χρόνια για την ύδρευση των κατοίκων, το πότισμα των κτημάτων και το πλύσιμο των ρούχων από τις γυναίκες του χωριού! Κοντά στην πηγή έχει κατασκευαστεί ένα εργοστάσιο εμφιάλωσης νερού της πηγής Σάριζας, που λειτουργεί από το 1929 και διανέμεται σε όλη την Ελλάδα. Η πηγή βρίσκεται κοντά στη κεντρική πλατεία του χωριού, στο μονοπάτι Νο.2, που ξεκινάει από τη Βουρκωτή και φτάνει μέχρι τη Χώρα. Από εκεί πολλοί κάτοικοι του χωριού προμηθεύονται νερό. Επίσης, εκτός από την πηγή Σάριζα, υπάρχει και μια μικρότερη πηγή στην περιοχή Κατασυρτή.